WIM DELVOYE EN HET VARKEN ALS KUNSTWERK

©
Wim Delvoye
Qom, Hamadan en Usak, Arak
2011 – 2013
tapijt over polyester gietvorm

Je houdt van hem of je verfoeit hem. Maar het werk van de Vlaamse kunstenaar Wim Delvoye (1965) mag in dit nulnummer van RUPS niet ontbreken. Al was het alleen maar om zijn serie Caterpillar, een reeks uit Cortenstaal vervaardigde ‘graafmachines’, afgewerkt met (neo-)gotische motieven.

© Wim Delvoye Caterpillar D11 2008

Caterpillar stamt uit begin 2000. Delvoye heeft dan zijn meest controversiële werk al achter de rug, waaronder de getatoeëerde levende varkens (1997) en het project Cloaca, een machine die poep produceert.

Delvoye wil voor de academie Sint Lucas niet deugen. In een tijd dat het minimalisme hoogtij viert, wil hij leren tekenen en schilderen – twee technieken die door de academie van toen in de ban waren gedaan. Hij krijgt zijn opleiding aan de KASK, waar Karel Dierickx zich over hem ontfermt. Toch past ook Delvoye zich aan. “De tijdgeest had zich inmiddels gekeerd tegen alles wat naar verf rook”, zegt hij daar zelf over. Niettemin is Delvoye altijd een ambachtsman gebleven, die gevonden voorwerpen transformeert naar iets anders. En daarbij confronteert en provoceert.

Wim Delvoye en zijn getatoeëerde varkens

Als Jan Hoet hem vraagt deel te nemen aan de Documenta IX (1992) in Kassel, stelt Delvoye daar voor het eerst zijn tatoeëringen op varkenshuid tentoon. In Middelheim (1997) gaat hij een stap verder en exposeert hij tatoeages op levende varkens. Dat is een paar jaar later in Watou (2003) aanleiding voor protest door dierenrechtenverenigingen. Maar Delvoye laat zich niet tegenwerken en begint in China zijn ‘Art Farm’. Daar worden met zorg varkens gefokt die door hem kunstzinnig worden getatoeëerd.

Inmiddels heeft de kunstenaar overigens ook de mens geannexeerd als uithangbord voor zijn altijd ambachtelijke werk. De Oostenrijker Tim Steiner kan worden beschouwd als een wandelende ‘Delvoye’. Zijn ‘huid’ is inmiddels verkocht aan een kunstverzamelaar, die het recht krijgt om deze na Tim’s overlijden te mogen looien. Tim was overigens te bezichtigen op een door Delvoye zelf ingerichte tentoonstelling in het Louvre (2012), waar zijn werk bijna naadloos bleek aan te sluiten bij het werk van zo’n twee- tot vierhonderd jaar geleden.

Tim Steiner

Delvoye is, ondanks of dankzij de controverse die hij geregeld oproept, uiterst succesvol. Hij weet telkens weer in het nieuws te komen en bespeelt de media vakkundig. Toch ontkomt ook hij niet aan de natuurwet dat alles went – zelfs getatoeëerde varkens. Van choquerend naar licht ‘confusing’: het patina van de tijd is er overheen gegaan. Toch vonden we zijn werk passend bij dit nummer, al was het maar omdat varkens een belangrijke plek hebben in tal van wereldkeukens en Delvoye ons (wellicht onbewust) óók op een andere manier naar de culinaire werkelijkheid laat kijken.